Rahim içi spiral, dünya genelinde istenmeyen gebelikten korunmak amacıyla yaygın şekilde tercihe dilen spiral, erkekten gelen spermlerin canlılığını yok ederek, kadın tüplerine geçişini engeller. Tüm bunlara rağmen tüplerde döllenen yumurtanın rahim içine yerleşmesine engel olur. Bu sayede gebelikten korunma sağlar. Rahim içi spiral sadece gebelikten korur.
Ekstra olarak bir faydası bulunmamaktadır. Ancak bazı kadınlarda rahim içi yapışıklığı önlemek amacıyla da tercih edilebilir.
Rahim içi spiral, genelde T şeklinde bir alettir. Plastik bir maddenin üzeri bakır telle sarılmış olan aletin alt kısmında ip bulunur. Bu ip sayesinde spiral kontrolü kolaylıkla yapılabilir. Aynı zamanda bu ip sayesinde spiralin çıkarılması da kolaylaşır. En çok tercih edilen spiral türü, baryum sülfatla kaplı olan spirallerdir. Bakır sülfat spiralin, görüntüleme yöntemi anında kolaylıkla görüntülenmesini sağlar. Bazı rahim içi spiral türleri bakır özelliğinde değildir. Hormon içerikli spiraller de kadınlar tarafından sıkça tercih edilir. Hormonlu spiraller özellikle aşırı kanama sorunu olan kadınlar için tercih edilir. Bu spiraller kanama miktarını azaltır. Diğer spiraller ise kullanıma başladıktan sonra kanama miktarını arttırabilir. Ancak bu geçici bir süre devam eder. Birkaç ay sonra kanama normale döner. Hormon içerikli rahim içi spiral bakır özellikli olan spirallerden daha pahalıdır. Spiral rahme yerleştirildikten sonra, vücut spirali yabancı bir madde olarak algılamaya başlar.
Yerleştirildiği yerde enflamasyon yaratır. Bu enflamasyon sayesinde rahme kadar gelen spermler etkisiz hale gelir ve dolayısıyla gebelik oluşmaz.
Rahim içi spiral ne kadar süre etkili olur?
Rahim içi spiral doktor tarafından rahme yerleştirildikten hemen sonra koruyucu özellik sağlar. Koruyucu özelliği spiral alınana kadar devam eder. Spirallerin koruyuculuk süresi 5-10 yıl arasında değişir. Fakat koruyuculuğundan emin olabilmek için kullanım süresi 5 yılı aşmamalıdır. Rahim içi spiral en güvenilir korunma yöntemi olsa da %100 koruma sağlamayabilir. Spiral korunma yöntemi kullanmasına rağmen %1 oranında gebe kalma olasılığı vardır. Yani rahim içi spiralin koruma oranı %99'dur.
Rahim içi spiral takılmadan önce kadın jinekolojik muayeneye tabii tutulabilir. Eğer gerek duyulursa smear testi uygulanabilir. Gerekli tetkikler yapıldıktan sonra rahim içi spiral için kadına gün verilir ya da aynı gün spiral takılabilir. Spiral takma işlemi ağrısız bir işlemdir. Ancak bazı durumlarda lokal anestezi kullanılabilir. Düşük sonrası, kürtaj sonrası ya da sezaryen doğum sonrası hemen spiral takılabilir. Kadın ağrıya karşı dayanıksızsa rahim içi spiral takılması sırasında genel anestezi tercihe dilebilir.
Rahim içi spiral kimler için uygun bir korunma yöntemidir?
- Cinsel yolla bulaşan bir hastalık için riskli olmayanlar
- Son bir yıl içinde herhangi bir enfeksiyon hastalığı geçirmeyenler
- Normal doğum sonrası 40 günü tamamlayan kadınlar
- Adet düzensizliği, rahim ağzında yara olmayan kadınlar
- Etkili bir korunma yöntemi tercih edenler
- Daha evvel bir doğum yapmış olanlar rahim içi spiral için uygun adaylardır.
Rahim içi spiral kimler için uygun bir yöntem değildir?
- Gebelik şüphesi olanlar
- Var olan ya da daha önceden maruz kalınan bel soğukluğu ya da klamidya gibi enfeksiyonu olanlar
- Geçmiş üç aylık zamanda endometrium enfeksiyonu olanlar
- Çok eşli olanlar
- Kalp kapakçığı rahatsızlığı olanlar
- Lösemi, AIDS gibi bağışıklık sistemine bağlı hastalığı olanlar
- Nedeni belirsiz adet düzensizliği yaşayanlar
- Bakır alerjisi olanlar
- Rahim ya da rahim ağzı kanseri olanlar
- Vajinal enfeksiyon şüphesi olanlar rahim içi spiral kullanımı için uygun olmayan adaylardır.
Rahim içi spiral ne zaman takılır?
Rahim içi spiral taktırmak isteyen kadın öncelikle jinekolojik muayeneye tabi tutularak gerekli incelemeler yapılır. Muayene sonra herhangi bir sorun çıkmamışsa spiral için gün tayin edilir. Tayin edilen gün, genellikle âdet kanamasının 3-5. Günü olur.
