Hormonlu Spiral (Rahim İçi Araç - RİA) Nedir?
Hormonlu spiral, rahim içine yerleştirilen ve progesteron benzeri bir hormon (genellikle levonorgestrel) salgılayarak gebeliği önleyen küçük, T şeklinde bir araçtır. Hem doğum kontrol yöntemi olarak hem de bazı tıbbi durumların (örneğin aşırı adet kanaması) tedavisinde kullanılır.
Hormonlu Spiralin Kullanım Süresi
Hormonlu spirallerin kullanım süresi, markasına ve tipine bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle 3 ila 8 yıl arasında etkilidir. Yaygın olarak kullanılan bazı hormonlu spiral markaları ve önerilen kullanım süreleri şunlardır: - Mirena: Genellikle 5 ila 8 yıl süreyle kullanılabilir. Doğum kontrolü için 8 yıla kadar, ağır adet kanamalarının tedavisi için ise 5 yıla kadar etkilidir.
- Kyleena: 5 yıla kadar kullanım ömrüne sahiptir.
- Skyla/Jaydess: 3 yıl boyunca etkilidir.
- Liletta: Başlangıçta 3 yıl olarak onaylanmış olsa da, yapılan çalışmalar doğum kontrolünde 8 yıla kadar etkili olduğunu göstermiştir.
Bu süreler, spirali taktıran kişinin yaşı veya doğurganlık geçmişinden bağımsız olarak geçerlidir. Ancak, spiralin ömrünün sonuna gelindiğinde veya kişi artık doğum kontrolüne ihtiyaç duymadığında bir sağlık uzmanı tarafından çıkarılması gerekir.
Kullanım Süresini Etkileyebilecek Faktörler
- Spiralin Markası ve Tipi: Her markanın kendine özgü bir kullanım ömrü vardır.
- Kullanım Amacı: Doğum kontrolü için mi yoksa tıbbi bir durumun tedavisi için mi kullanıldığı süreyi etkileyebilir.
- Bireysel Tepkiler: Nadiren de olsa, vücudun verdiği tepkiye bağlı olarak spiralin erken çıkarılması gerekebilir.
Süre Dolduğunda Ne Yapılmalı?
Hormonlu spiralin kullanım süresi dolduğunda, koruyuculuk özelliği azalır. Bu nedenle: - Spiral, bir kadın doğum uzmanı veya yetkili bir sağlık çalışanı tarafından çıkarılmalıdır.
- İstenirse aynı seansta yeni bir spiral takılabilir veya farklı bir doğum kontrol yöntemine geçiş yapılabilir.
- Spiral çıkarıldıktan hemen sonra doğurganlık hızla eski haline döner.
Önemli Uyarılar
- Hormonlu spiral, mutlaka bir kadın doğum uzmanı tarafından takılmalı ve çıkarılmalıdır.
- Spiral takıldıktan sonra düzenli kontroller önerilir.
- Spiralin yerinden oynadığından veya düştüğünden şüpheleniliyorsa derhal doktora başvurulmalıdır.
- Kullanım süresi konusunda en doğru bilgiyi, spirali takan doktor ve spiralin ürün bilgisi (prospektüs) verir.
Sonuç olarak, hormonlu spiralin kullanım süresi genellikle 3 ila 8 yıl arasında değişmekle birlikte, bu süre kullanılan markaya göre farklılık gösterebilir. Sürenin dolması durumunda spiralin yenilenmesi veya çıkarılması için doktora başvurulması gerekmektedir. | 
